Aurora Borealis i Tenimaka

Moli Matu
La Moli i Matu i Tenimaka o se mataʻaga matamata e faʻatosina mai ai le faitau afe o tagata asiasi i tausaga uma. O moli lanu mananaia e lolovaia lona lagi e tutusa lava e mafai ona vaaia i isi atunuu Scandinavian e pei o Nouei, Suetena po o Finelani. Peitai, toatele talitonu o moli e mafai ona vaaia i lagi Danimaka e sili ona matagofie.

Peitai, o lenei mea ofoofogia e le vaaia i aso uma. O Moli Matu i Tenimaka e naʻo taimi e maitau ai le tausaga ae le o aso uma, aua e faʻamoemoeina lo latou vaʻaia. Afai ua e laki lava e malaga i Tenimaka ma mafai ona fiafia i lenei ofo, oe o le a vaʻai i se vaʻaiga e le galo ia te oe.

O le a Moli Matu?

O le aurora borealis (e taʻua foi o le polar aurora) o se vaʻaiga uiga eseʻese e faʻaali mai o ia i foliga o susulu poʻo luminescence i le lagi lagi. I le itulagi i saute o le lalolagi e taʻua o le southern aurora.

I aso onamua sa talitonuina o nei malamalama selesitila le malamalama na iai le amataga mai o le Atua. Mo Saina, mo se faʻataʻitaʻiga, sa taʻua i latou o "tarako o le lagi." Naʻo le senituri lona sefulu fitu na amata suʻesuʻeina le mea mataʻina mai se manatu faasaienisi. Matou te nofo aitalafu i le taimi nei "aurora borealis" i le Farani fetu Pierre gassendi. I le selau senituri mulimuli ane, o le muamua na faʻafesoʻotaʻia lenei mea taua ma le maneta o le Lalolagi o le Peretania Edmund halley (o le tutusa lava na fuafuaina le liʻo o le kometi a Halley).

Moli i Matu i Tenimaka

Moli i Matu i Tenimaka

O aso nei ua tatou iloa o Matu Moli e tupu pe a faʻateʻia se faʻateʻaina o vaega o loʻo molia o le la i le maneta o le Lalolagi, o se ituaiga talita e faʻataʻamilomiloina le paneta i le tulaga o le maneta fanua mai pou uma. O le fetauiga i le va o vaega kesi i le ea ma vaega ninii o moli mai le la e mafua ai ona latou faʻasaʻoloto le malosi ma faʻasusulu le malamalama. Lenei faatupuina pupula pupula o lanumeamata, piniki, lanumoana ma le pāuli siva i le lagi O lenei "lavea" e tupu i le maualuga mai le 100 i le 500 kilomita luga o le lalolagi.

O afea e vaʻaia ai Moli Matu i Tenimaka?

E ui lava e tutupu i le tausaga atoa, o Moli i Matu e naʻo taimi vaʻaia e vaʻaia ai. O le taimi sili ona lelei e vaʻai ai Moli Matu i Tenimaka o i le va o masina o Aperila ma Setema. I lenei vaitaimi o le tausaga, o le itu i matu o le lalolagi, o po e pogisa ma o le lagi e tau le puaoa.

I le tauafiafi ma le maeʻa o le goto o le la e amata ai ona aliali mai nei moli faʻataulaitu. O Moli Matu (lauiloa i le Danes pei Northlys) maofa tagata mai fafo, aemaise i latou na o mai mai isi latitu ma e leʻi vaʻaia muamua lenei mea.

Ae paga lea, i aso afa pe a o le Aso Gafua, e toetoe lava a le mafai ona molimauina le faʻataulaitu o moli i matu. A i ai se afā, e le mafai ona e vaʻai atu i Moli Matu, aua o le lagi e sili atu ona susulu mo ona lanu e faʻailoa saʻo mai i mata o tagata.

I le isi vitio timelapse, pueina i limfjord I le 2019, oe mafai ona talisapaia le atoa malosiaga o lenei matamata faalenatura:

Nofoaga e maitauina ai Moli Matu i Tenimaka

Nei o nisi o sili nofoaga e vaʻai i Matu Moli i Tenimaka:

  • Le Atu Faroe. I totonu o lenei atumotu o loʻo tu i le va o le North Atlantic ma le sami o Nouei, e seasea lava ona iai se filogia o le malamalama, o se faamaoniga o le lagi ma le manino e vaʻai i Moli Matu i lona atoaga.
  • Greenen O se tamai peninsula o loʻo tu i le pito matu o matu o le laueleele tele o Tenimaka. I le faʻaopopoga i le latitu, o le a le mea e avea ai lenei nofoaga ma se maitauga lelei o le leai o se malamalama faʻafoliga mai tagata nofoia.
  • Kjul Strand, o se matafaga umi i le pito i tua o le taulaga o hirtshals, mai le mea o loʻo tuʻua ai vaʻa tetele mo Nouei.
  • Samso, o se motu tu i sisifo o Copenhagen ma taʻutaʻua mo lona matagofie faʻasaoina siosiomaga. O se tasi o sili sili ona lelei nofoaga masani o Tenimaka.

Faʻafefea ona puʻeina ata o Moli i Matu

Toetoe lava o tagata uma e molimauina le aurora borealis i Tenimaka taumafai e puʻeina le matagofie o le gaioiga ma a latou ata puʻe po o ata puʻeata, puʻeina lona faʻamaneta faavavau.

Mo le ata ia resitaraina saʻo, e tatau faʻaaoga se taimi umi faʻaalia. I se isi faaupuga, o le faʻamalama tapuni e tatau ona tumau matala mo se taimi umi (10 sekone pe sili atu), ma faʻapena atili malamalama i totonu.

E taua foi faʻaaoga le tripod ia mautinoa le mautu o le meapuʻeata i le taimi o le faʻaalia vaitaimi.

E ui lava i mea uma, ma e tusa lava poʻo le a le lelei o na vitio uma ma ata puʻe, e leai se mea e faʻatusalia i le lagona o le maitauina o aitu aitu o le itu i matu o moli o loʻo lele atu i le lagi, i luga atu oo tatou ulu. O se poto masani e tatau ona fiafia i ai a itiiti mai e tasi i lou olaga.


O mataupu o le tusitusiga e tausisi ia tatou mataupu silisili o amio lelei faʻatonu. E lipotia se mea sese kiliki iinei.

Ia avea muamua ma faamatalaga

Tuʻu lau faamatalaga

o le a le lomia lou tuatusi imeli. O nofoaga e manaʻomia e makaina *

*

*